“De Grote Angst”, het virus van de zomer van 1789

In Frankrijk verspreidden de geruchten zich in 1789 als een lopend vuurtje: bandieten vielen dorpen aan, verwoestten oogsten en terroriseerden boeren! De boeren werden gemobiliseerd door edelen die de politieke onrust probeerden te onderdrukken! Alleen bleek er niets van waar. Toch droegen de paniek en opstanden die daaruit voortkwamen, bekend als de "Grote Angst", bij aan de Franse Revolutie en wakkerden een debat aan dat historici tot op de dag van vandaag verdeelt.

Waren de geruchten aangewakkerd door een oprechte wens om de revolutie te bespoedigen? Of ontstonden ze spontaan, veroorzaakt door oprechte paniek? Om dit mysterie op te lossen, maakten wetenschappers gebruik van epidemiologische methoden. Aan de hand van historische gegevens en modellen die waren ontwikkeld om de evolutie van epidemieën te volgen, concludeerden de onderzoekers dat de Grote Angst rationele, en geen emotionele, oorzaken had. " We hebben de logica kunnen herontdekken die de verspreiding van dit fenomeen verklaart " , legt Antoine Parent uit, econoom aan de Universiteit Parijs-VIII en medeauteur van de studie die [eind augustus] in Nature werd gepubliceerd.

Het gebruik van data om sociale feiten objectief te meten is het nieuwe paradigma voor het bestuderen van menselijke dynamiek.